Historia wina

Encyklopedia PWN podaje, że wino to „napój alkoholowy (8–22% alkoholu) otrzymywany w wyniku fermentacji alkoholowej miazgi lub soku winogron (w. gronowe), a także innych owoców (w. owocowe);”

Według mitów i legend wino wynaleźli greccy bogowie, natomiast wódkę – polski diabeł 🙂

Winorośl uprawiana jest przez ludzi od dawien dawna; pierwsze o nim wzmianki pochodzą z V wieku p.n.e. i wskazują na Azję Mniejszą i Kaukaz, a później Grecję jako regiony, w których dzięki sprzyjającym warunkom klimatycznym rodził się winny świat. Właśnie Grekom zawdzięczamy wprowadzenie wina na stoły Syrii, Egiptu, Sycylii… W samej Italii uprawę winorośli rozpoczęli ok. 1000 roku p.n.e. Etruskowie. Hiszpania, Galia, północna Afryka a później rejony nadreńskie i dolina Mozeli zawdzięczają ekspansji terytorialnej Rzymian przyswojenie sposobów uprawy winorośli i produkcji wina. Co ciekawe, w późniejszym okresie czas wojen hamował zazwyczaj  rozwój uprawy i ograniczał ilości spożywanego wina kosztem wysokoprocentowych trunków – picie szlachetnego trunku stało się domeną okresów pokoju i jednym z przymiotów rozwijających się społeczeństw.

Wino znalazło swoje miejsce zarówno w pogańskich bachanaliach, jak i kielichu chrześcijańskiej Komunii. Święci Urban i Wincenty zostali głównymi patronami właścicieli winnic i winiarzy. Benedyktyni z Château-Prieuré w Pommiers zapoczątkowali w średniowiecznej Europie uprawę winnic i produkcję wina przeznaczonego na sprzedaż głównie w rejonie Bordeaux oraz w takich miejscach jak Clos de Vougeot czy Côte de Beaune w Burgundii. Tradycję kultywowali benedyktyni z Cluny – w rejonie Côte-d’Or w pobliżu Mâcon, oraz cystersi z Nuits-Saint-Georges. Sztukę produkcji wina alkoholizowanego zapoczątkowały benedyktynki z opactwa Fécamp oraz kartuzi z klasztoru w Delfinacie. To właśnie dzięki mnichom, którzy w miarę ekspansji chrześcijaństwa na północ Europy tak selekcjonowali szczepy winnych latorośli by mogły być uprawiane w gorszym klimacie, zawdzięczamy ponad czterokrotnie większy areał upraw w XVI wieku w stosunku do dnia dzisiejszego.

Internacjonalizacja winorośli nie zawsze wychodziła uprawie wina na dobre, bo w XIX wieku winnice europejskie zostały spustoszone przez mszycę winną pochodzącą z amerykańskich gatunków winorośli, co na kilkadziesiąt lat osłabiło europejskie uprawy…

W Polsce pierwsze udokumentowane historyczne informacje o uprawie winorośli i produkcji wina w Zielonej Górze pochodzą z 1314 roku. W czasach szlacheckich kultura picia wina była bardzo pielęgnowana. Począwszy od XVII wieku wina sprowadzano z Węgier i składowano, dając mu szansę, aby dojrzało. Znane było powiedzenie Vinum Hungariae natum, Poloniae educatum (wino pochodzące z Węgier – w Polsce „wykształcone”).

Obecnie możemy w kraju produkować wino; nie tylko wskutek ocieplenia się klimatu ale i dzięki lobbingowi województw lubuskiego, małopolskiego oraz podkarpackiego w Unii Europejskiej, która uznała, że Polska może także mieć swoje wina i zaliczyła ją do grupy północnych producentów wina.